رله کنترل بار، ضامن ایمنی و پایداری سیستم‌های قدرت

رله کنترل بار یکی از اجزای مهم سیستم‌های الکتریکی است که کاربردهای فراوانی در صنعت برق و الکترونیک دارد. این رله با تشخیص جریان الکتریکی در مدار و مقایسه آن با مقادیر تنظیم شده، می‌تواند مدار را باز و بسته کند. با توجه به اهمیت کنترل و قطع بار الکتریکی در سیستم‌های قدرت، رله کنترل بار نقش کلیدی در ایجاد امنیت و جلوگیری از آسیب ‌رساندن به تجهیزات بر عهده دارد. در این مقاله به بررسی انواع رله کنترل بار و کاربردهای آن در سیستم‌های الکتریکی و الکترونیک قدرت پرداخته خواهد شد. همچنین نحوه عملکرد و مزایای رله کنترل بار در مقایسه با سایر رله‌های حفاظتی مورد بررسی قرار می‌گیرد. امید است با خواندن این مقاله بینندگان دید کاملی نسبت به این محصول مهم صنعتی به دست آورند.

تعریف رله کنترل بار چیست؟

یکی از خطاهایی که ممکن است برای یک مدار الکتریکی رخ دهد، خطای اضافه بار است. زمانی که از یک تجهیز الکتریکی بیش از ظرفیت و توانایی آن استفاده شود، خطای اضافه بار روی می‌دهد. اگر خطای اضافه بار به موقع تشخیص داده نشود، خسارات سنگینی به تجهیزات الکتریکی وارد می‌شود. یکی از راه‌های تشخیص خطای اضافه بار، استفاده از رله کنترل بار است.
رله کنترل بار یک تجهیز الکترونیکی است که به کمک آن می‌توان از تجهیزات الکتریکی همچون موتورها در برابر اضافه بار محافظت کرد. همان‌طور که می‌دانیم در اثر اضافه بار، میزان جریان الکتریکی افزایش می‌یابد. رله کنترل بار در شرایط اضافه‌بار، جریان مدار را بلافاصله قطع می‌کند و از مصرف‌کننده‌های الکتریکی حفاظت می‌نماید. از کنترل بار می‌توان به صورت تک فاز، دو فاز و سه فاز برای محافظت استفاده کرد.
رله اضافه بار، رله اضافه جریان یا رله مانیتورینگ جریان نام‌های دیگر این تجهیز الکترونیکی هستند. رله‌های اضافه‌بار الکترونیکی نسبت به رله‌های حرارتی مزیت‌هایی دارند.
رله‌های کنترل بار به صورت غیرمستقیم در مدار قدرت نصب می‌شوند و جریان را با ترانسفورماتورهای جریانی اندازه‌گیری می‌کنند. معمولاً این تجهیز به همراه ترانسفورماتور جریان و به صورت متناوب کار می‌کند؛ بنابراین برای محافظت از موتورهای DC کاربرد ندارند.
رله اضافه بار یک رله ثانویه است و به طور غیرمستقیم و به همراه کنتاکتور و بریکر از مدار محافظت می‌کند. این تجهیز دارای تعدادی کنتاکت فرمان است و فرمان قطع جریان را به کنتاکتور و بریکر ارسال می‌کند.

کاربردهای رله کنترل بار چیست؟

رله کنترل بار یک عنصر الکتریکی است که برای کنترل و محافظت سیستم‌های الکتریکی در برابر اضافه بار استفاده می‌شود. با استفاده از رله کنترل بار می‌توان به طور خودکار بار الکتریکی را تنظیم کرده و از آسیب‌دیدگی سیستم‌های قدرت جلوگیری نمود. از کاربردهای رله کنترل بار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• جلوگیری از اضافه بار شدن خطوط انتقال و توزیع برق
• محافظت موتورها و ترانسفورماتورها در برابر اضافه جریان
• کنترل بار مصرفی در صنایع و کارخانجات
• جلوگیری از اتصال کوتاه در سیستم‌های الکتریکی
• حفاظت از تجهیزات حساس الکترونیکی
• تنظیم خودکار بار مصرفی بر اساس ظرفیت سیستم

انواع رله کنترل بار

رله‌های کنترل بار به دو دسته رله‌های الکترومکانیکی و رله‌های الکترونیکی تقسیم می‌شوند. در رله‌های الکترومکانیکی، سیم‌پیچی به صورت الکتریکی باعث جذب یک قطب نیمه‌آهنی می‌شود و با ایجاد میدان مغناطیسی، کانتاکت رله باز و بسته می‌شود. در رله‌های الکترونیکی، از قطعات الکترونیکی برای کنترل بار استفاده می‌شود. همچنین، رله‌های کنترل بار به دو دسته رله‌های تک فاز و سه فاز تقسیم می‌شوند که هرکدام برای کنترل بارهای مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

رله کنترل بار الکترومغناطیسی

این نوع رله از اثر میدان مغناطیسی برای باز و بسته کردن مدار استفاده می‌کند. در این رله‌ها یک آهنربای الکتریکی وجود دارد که با عبور جریان از سیم‌پیچ آن، میدان مغناطیسی تولید می‌شود و باعث جذب آرمیچر می‌گردد و مدار را قطع می‌کند. رله کنترل بار الکترومغناطیسی یک دستگاه الکترومکانیکی است که برای کنترل جریان الکتریکی در مدارهای باری استفاده می‌شود. این رله‌ها با استفاده از قوانین الکترومغناطیسی، جریان الکتریکی را در مدارهای باری کنترل می‌کنند.
کاربردهای اصلی رله کنترل بار الکترومغناطیسی در صنایع برق، الکترونیک، خودروسازی، ساختمان‌سازی و سایر صنایع است. این رله‌ها به عنوان یک سوئیچ الکترونیکی برای کنترل بارهای الکتریکی مانند موتورها، لامپ‌ها، پمپ‌ها و دستگاه‌های الکترونیکی دیگر استفاده می‌شوند. همچنین، رله کنترل بار الکترومغناطیسی در سیستم‌های ایمنی و حفاظتی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند تا در صورت بروز خطاهای الکتریکی، مدارهای باری را قطع کنند و از خطرات احتمالی جلوگیری کنند.

رله کنترل بار حالت جامد

رله کنترل بار حالت جامد یا SSR (Solid State Relay)، یک قطعه الکترونیکی است که برای کنترل بارهای الکتریکی استفاده می‌شود. در این رله هیچ قطعه متحرکی وجود ندارد و کنترل بار با استفاده از قطعات الکترونیکی انجام می‌شود.
کاربردهای رله کنترل بار حالت جامد عبارت‌اند از:

• کنترل بارهای الکتریکی در صنایع مختلف، مانند خودروسازی، الکترونیک، پزشکی و ...
• کنترل دما در سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی
• کنترل سرعت موتورها
• کنترل نورپردازی و نورپردازی LED
• کنترل دستگاه‌های خانگی مانند ماشین لباسشویی، یخچال و ...
• کنترل دستگاه‌های صوتی و تصویری

مزیت اصلی استفاده از رله کنترل بار حالت جامد نسبت به رله‌های الکترومکانیکی، کوچک بودن اندازه، عدم نیاز به تعویض قطعات متحرک و عدم تولید صدا در هنگام عملکرد آن است. این رله‌ها از ترانزیستورها و مدارات مجتمع حالت جامد به جای اجزای مکانیکی استفاده می‌کنند. دقت بسیار بالا و عمر بیشتری دارند. البته هزینه تمام شده بالاتری نیز دارند.

نحوه عملکرد رله کنترل بار

عملکرد رله کنترل بار به این صورت است که وقتی جریان الکتریکی در مدار به یک حد مشخصی می‌رسد، رله باز می‌شود و جریان قطع می‌شود. این کار به منظور جلوگیری از آسیب دیدن تجهیزات الکتریکی و حفاظت از ایمنی افراد انجام می‌شود.
رله کنترل بار معمولاً شامل یک المنت حسگر (مانند CT یا PT)، یک المنت کنترل (مانند مدار الکترونیکی) و یک المنت قدرت (مانند کلید الکترومغناطیسی) است. المنت حسگر جریان الکتریکی را اندازه‌گیری می‌کند و اطلاعات را به المنت کنترل می‌فرستد. المنت کنترل اطلاعات را پردازش می‌کند و در صورت نیاز به المنت قدرت دستور باز یا بسته کردن رله را می‌دهد. به طور کلی، رله کنترل بار به عنوان یک سیستم حفاظتی برای تجهیزات الکتریکی و افراد استفاده می‌شود و در صورت بروز خطا در مدار، جریان را قطع می‌کند تا از آسیب دیدن تجهیزات و افراد جلوگیری شود.

مزایای رله کنترل بار چیست؟

رله کنترل بار یک دستگاه الکترونیکی است که برای کنترل و محافظت از تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی در سیستم‌های قدرت استفاده می‌شود. برخی از مزایای استفاده از رله کنترل بار عبارت‌اند از:

1. حفاظت از تجهیزات

رله کنترل بار می‌تواند تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی را در برابر خطراتی مانند افزایش ولتاژ، جریان بیش از حد و یا اتصال کوتاه محافظت کند.

2. کاهش خطر حوادث

استفاده از رله کنترل بار می‌تواند خطر حوادثی مانند آتش‌سوزی، انفجار و یا صدمات بدنی به کاربران را کاهش دهد.

3. بهبود کارایی

رله کنترل بار می‌تواند بهبود کارایی سیستم‌های قدرت را با کاهش اتلاف توان و بهینه‌سازی مصرف انرژی بهبود بخشد.

4. سهولت استفاده

رله کنترل بار به راحتی قابل استفاده است و می‌تواند به سادگی به سیستم‌های قدرت موجود اضافه شود.

5. کاهش هزینه‌ها

استفاده از رله کنترل بار می‌تواند هزینه‌های نگهداری و تعمیر تجهیزات را کاهش دهد و درنتیجه به‌صرفه‌ترین راه‌حل برای کنترل بار در سیستم‌های قدرت باشد.

رله کنترل بار را از کجا خریداری کنیم؟

شرکت نیک صنعت با سال‌ها تجربه در زمینه محصولات اتوماسیون صنعتی و ابزار دقیق، فروش انواع رله کنترل بار را به صورت کاملا تخصصی انجام می‌دهد، شما می‌توانید با شماره گیری 02187700210، رله کنترل بار مورد نظر خود را با بهترین قیمت در بازار ایران و لاله زار تهران خریداری کنید، محصولاتی خریداری شده از بخش فروش نیک صنعت همگی دارای ضمانت اصالت کالا می‌باشند و محصولات خریداری شده در کوتاه ترین زمان ممکن ارسال می‌شوند.

جمع‌بندی نهایی رله کنترل بار

در این مقاله سعی شد تا مفهوم رله کنترل بار و کاربرد آن در سیستم‌های الکتریکی تشریح شود. رله کنترل بار یک عنصر بسیار مهم برای حفاظت در برابر اضافه بار الکتریکی است که می‌تواند از وقوع خسارت‌های جبران‌ناپذیر جلوگیری کند. انواع مختلف رله‌های کنترل بار ازجمله الکترومغناطیسی، الکترونیکی و حالت جامد معرفی شدند که هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. در انتها پیشنهاد می‌شود برای انتخاب بهینه رله کنترل بار بر اساس نیاز سیستم، با متخصصانی همچون کارشناسان شرکت نیک صنعت مشورت نمایید.

راه‌های ارتباطی نیک صنعت:

• تماس با نیک صنعت: 87700210
• واحد فروش نیک صنعت: 09197872783
• واحد تعمیرات نیک صنعت: 09197872789
• ایمیل نیک صنعت: info@nicsanat.com
• آدرس شرکت: تهران، خیابان بهشتی، خیابان میرعماد، خیابان پیمانی (یازدهم)، پلاک 17

• 

.