RTU و PLC هر دو به‌عنوان کنترلرهای صنعتی استفاده می‌شوند، اما با وجود شباهت‌های فراوان، تفاوت‌های قابل توجهی نیز بین آن‌ها وجود دارد. برای شناخت بهتر این کنترلر صنعتی و تفاوت اصلی آن با پی ال سی، در این مطلب با نیک صنعت همراه باشید.

rtu چیست؟

Remote Terminal Unit یا RTU، یک دستگاه کنترلی است که در سیستم‌های کنترل اتوماتیک توزیع برق به کار می‌رود. RTU در نقاط مختلف شبکه قرار می‌گیرد و برای جمع‌آوری داده‌ها و انتقال آن‌ها به مرکز کنترل استفاده می‌شود.
این دستگاه با استفاده از حسگرهای مختلفی که در اماکن مختلف شبکه قرار می‌گیرند، اطلاعاتی را مانند ولتاژ، جریان، فشار و دما را جمع‌آوری می‌کند. سپس با استفاده از پروتکل‌های ارتباطی مختلفی مانند Modbus، DNP3 و IEC 60870-5-101/104، این اطلاعات به مرکز کنترل ارسال می‌شوند.
RTU به‌عنوان یک دستگاه توزیع شده، دارای قابلیت‌هایی مانند خودکارسازی و تعمیرات آسان است. همچنین، با توجه به قابلیت گسترش پذیری و تنظیمات سفارشی، این دستگاه می‌تواند برای سیستم‌های کنترل اتوماتیک در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار گیرد.
به‌طور خلاصه، RTU یک دستگاه کنترلی توزیع شده است که در سیستم‌های کنترل اتوماتیک توزیع برق به‌کار می‌رود و جهت جمع‌آوری داده‌ها و انتقال آن‌ها به مرکز کنترل مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ویژگی‌های دستگاه Remote Terminal Unit یا RTU

از آنجایی که این دستگاه عموما در صنایع نفت و گاز، برق، آب و فاضلاب، حفاظت و کنترل دستگاه‌های تولیدی و صنایع دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد، ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد که در این بخش به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
برخی از ویژگی‌های دستگاه RTU عبارتند از:

جمع آوری داده‌ها

RTU برای جمع آوری اطلاعات مختلف از سنسورها و تجهیزات به‌کار می‌رود. این دستگاه قادر است اطلاعات مربوط به دما، فشار، جریان، سطح و... را جمع آوری کند.

پردازش داده‌ها

RTU قادر است اطلاعات جمع آوری شده را پردازش کرده و به صورت مفهومی به دستگاه‌های کنترلی ارسال کند.

اتصال بی‌سیم و باسیم

RTU قادر است از طریق اتصالات بی‌سیم و باسیم به شبکه ارتباطی صنعتی متصل شود و از طریق آن اطلاعات را به سیستم‌های کنترلی ارسال کند.

قابلیت گسترش و توسعه

RTU قابلیت توسعه و گسترش دارد و می‌تواند به صورت ماژولار به سیستم‌های مختلف اضافه شود.

مقاوم در برابر شرایط محیطی

RTU قابلیت کار در شرایط محیطی سخت را دارد، از جمله دمای بالا و پایین، رطوبت، لرزش و...

امنیت

RTU قابلیت ارائه امنیت برای ارتباطات دستگاه صنعتی را دارد؛ از جمله رمزنگاری اطلاعات و بررسی هویت کاربر.

قابلیت نصب و راه‌اندازی آسان

RTU به دلیل سادگی نصب و راه‌اندازی، بدون نیاز به تخصصی خاص، برای انتقال و پردازش داده‌ها در سیستم‌های کنترلی صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بررسی تفاوت های RTU با PLC

RTU و PLC دو سیستم کنترل صنعتی هستند که در بسیاری از برنامه‌های صنعتی استفاده می‌شوند. این دو سیستم با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند که در این بخش آن‌ها را توضیح می‌دهیم.

بیشتر بخوانید: آموزش PLC دلتا (مقدماتی و پیشرفته)​

تفاوت به لحاظ ساختار فیزیکی

• یک RTU (Remote Terminal Unit) یا واحد پایانی از راه دور، به‌عنوان یک دستگاه جداگانه طراحی شده است و برای کنترل دستگاه‌هایی که از سنسورها و فیدبک‌های بسیاری بهره می‌برند، مناسب است.
• PLC (Programmable Logic Controller) برای برقراری ارتباط بین دستگاه‌های مختلف در یک خط تولید طراحی شده است. این سیستم به‌طور کلی به‌صورت یک دستگاه فیزیکی نیست، بلکه به صورت یک نرم افزار کنترلی در دستگاه قرار دارد.

تفاوت از نظر نحوه پردازش داده‌ها

RTUها معمولا برای جمع‌آوری و پردازش داده‌های سنسورها استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها تصمیماتی را بر اساس داده‌هایی که از سطح فیزیکی گرفته می‌شود، می‌گیرند. به‌عنوان مثال، RTU ممکن است با کمک سنسورهای ورودی، در خصوص گرمایش، کنترل نرم افزارهایی را اجرا کند که برای انتقال داده‌ها به سمت پایگاه داده‌ها و سایر سیستم‌های کنترلی مناسب هستند.
PLC، به‌طور کلی شامل ماژول‌های ورودی/خروجی هستند که به‌عنوان رابط بین دستگاه‌هایی که از سنسورها و فیدبک‌های دیگری استفاده می‌کنند، عمل می‌کند. PLC برای پردازش داده‌های مختلفی که از دستگاه‌های گوناگون جمع‌آوری می‌شوند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. به‌عنوان مثال، PLCها ممکن است برای کنترل سرعت یک خط تولید، دستورالعمل‌هایی را اجرا کنند که با استفاده از داده‌هایی که از دستگاه‌های دیگر جمع‌آوری شده است، تصمیماتی را در خصوص عملکرد تجهیزات تولیدی بگیرند.

تفاوت به لحاظ نحوه کنترل

• RTUها به‌طور کلی برای کنترل دستگاه‌هایی که در محیط خارج از مرکز کنترل قرار دارند، طراحی شده‌اند. به عنوان مثال، RTU ممکن است برای کنترل و مانیتورینگ خطوط انتقال نفت، گاز، آب و برق در مناطقی که دسترسی به آنها دشوار است، استفاده شود.
• PLCها برای کنترل متدهای تولیدی طراحی شده‌اند. این سیستم‌ها معمولا در محیط‌های صنعتی استفاده می‌شوند و توانایی کنترل فرآیندهای پیچیده را دارا هستند. با استفاده از PLCها، می‌توان چرخه‌های تولیدی را به صورت خودکار کنترل کرده و سیستم را به‌طور کامل بهینه‌سازی کرد.

تفاوت از نظر قابلیت‌های جانبی

• RTUها معمولا قابلیت ارتباط با دستگاه‌های دیگر را ندارند و صرفا برای جمع‌آوری داده‌ها از سنسورها و ارسال آنها به سمت سیستم‌های کنترلی اصلی طراحی شده‌اند.
• PLCها دارای قابلیت ارتباط با سایر دستگاه‌ها مثل کامپیوتر، تلفن همراه و یا دستگاه‌های دیگر از طریق شبکه‌های ارتباطی مختلف هستند. PLC‌ها همچنین دارای قابلیت برنامه‌ریزی هستند که در صورت نیاز به تغییرات در خط تولید، تنظیمات سیستمشان را به‌راحتی تغییر می‌کند.

تفاوت به لحاظ حجم داده‌ها

• RTU‌ها معمولا برای جمع‌آوری داده‌ها از سنسورها به‌کار می‌روند و به‌دلیل اینکه حجم داده‌ها کمتر است، قابلیت پردازش و ارسال آنها به سیستم‌های کنترلی اصلی را دارا هستند.
• PLCها به‌دلیل پردازش داده‌های بیشتر، به سیستم‌های کنترلی اصلی به عنوان یک نقطه نظر مناسب‌تر جهت پردازش داده‌ها و ابزار کنترل فرآیندهای تولیدی تلقی می‌شوند.

تفاوت از نظر هزینه

با توجه به اینکه RTUها عموما برای کاربردهایی با حجم داده‌های کمتر طراحی شده‌اند، هزینه آنها نسبتا کمتر از PLCها است. PLCها به‌دلیل پردازش داده‌های بیشتر و قابلیت کنترل فرآیندهای پیچیده، هزینه بالاتری در مقایسه با RTU ها دارند.
در کل، RTUها و PLCها در کاربردهای صنعتی مختلف به کار می‌روند. با توجه به تفاوت‌هایی که در این دو کنترلر به چشم می‌خورد، می‌توان به این نتیجه دست یافت که هر دو بخش اساسی از یک سیستم الکترونیکی را شامل می‌شوند و حضور آن‌ها در هر کسب‌وکاری که با این سیستم‌ها همکاری دارد، ضروری است.

جمع بندی

RTU یا Remote Terminal Unit، دستگاهی است که در صنایع پردازشی به‌منظور اتصال به سیستم‌های کنترل و مانیتورینگ بکار می‌رود. این دستگاه قابلیت جمع‌آوری اطلاعات از حسگرها و ارسال دستورات به دستگاه‌های عملیاتی را دارد. با توجه به اینکه RTUها برای تحلیل داده‌های عملیاتی سیستم‌های تولید، انتقال و توزیع استفاده می‌شوند، تفاوت‌هایی با PLCها دارند.
PLC ها یا Programmable Logic Controller نیز به منظور کنترل و عملیات دستگاه‌های صنعتی استفاده می‌شوند اما در عین حال قابلیت فرایندهای ساده و مجتمع را نیز دارند. بنابراین، در حالی که RTUها برای جمع‌آوری و انتقال داده‌های عملیاتی استفاده می‌شوند، PLCها برای کنترل و عملیات دستگاه‌های صنعتی به کار می‌روند.

راه‌های ارتباطی نیک صنعت:

• تماس با نیک صنعت: 87700210
• واحد فروش نیک صنعت: 09197872783
• واحد تعمیرات نیک صنعت: 09197872789
• ایمیل نیک صنعت: info@nicsanat.com
• آدرس شرکت: تهران، خیابان بهشتی، خیابان میرعماد، خیابان پیمانی (یازدهم)، پلاک 17

.