نقشه سافت استارتر

همان‌طور که می‌دانید سافت استارتر برای موتورهای سه فاز طراحی شده‌اند تا بدون ضربه و با جریان راه‌اندازی کمتر به حرکت دربیارید. در حالت عادی وقتی موتور را به صورت مستقیم به برق وصل می‌کنیم جریان راه‌اندازی موتور چند برابر سرعت نامی علاوه بر آسیب‌های الکتریکی به موتور به دلیل ایجاد ضربه مکانیکی روی کوپلینگ‌ها ، گیربکس یا پمپ ایجاد می‌شود. سافت استارتر با ایجاد کنترل برروی ولتاژ و عبور تدریجی آن این مشکل را حل می‌کند.

مدار سافت استارتر

مدارات سافت استارتر از دو بخش مدار فرمان و مدار قدرت تشکیل شده‌اند. در سافت استارترها سه فاز ما با پیچیدگی بیشتر نسبت به موتورهای تک فاز روبرو هستیم بنابراین برای راه‌اندازی آن نیاز به دانش کافی دارید. برای اطمینان از راه‌اندازی سافت استارتر می‌توانید از کارشناسان این حوزه کمک بگیرید.

مدار سافت استارتر سه فاز

مدار قدرت سافت استارتر حتما باید از کلیدهای حفاظتی استفاده کند تا در صورت هر گونه خطا از مدار اتوماسیون ما محافظت کند. بعد از عبور جریان الکتریکی از تجهیزات محافظتی برق وارد کنتاکتورها می‌شود. این کنتاکتورهای اصلی وظیفه کنترل قطعی و وصلی جریان برق را برعهده دارند. این کنتاکتورها در مدارات اتوماسیون صنعتی دستورات خود را معمولا از PLC ها دریافت می‌کنند. خروجی کنتاکتور وارد سافت استارتر می‌شود. ساختمان داخلی سافت استارتر تشکیل شده از مدارات الکترونیکی ترایاکی یا تریستوری که جریان برق را به صورت کنترل شده به موتور ما اعمال می‌کند. بعد از راه‌اندازی موتور و رسیدن به مقدار جریان نامی موتور مدار قدرت سافت استارتر به کمک کنتاکتور بای‌پس از مدار خارج می‌شود. وجود این کنتاکتور باعث می‌شود که تلفات حرارتی به حالت پایدار برگردد که در نهایت باعث می‌شود موتور الکتریکی به جریان برق اصلی متصل شود.

همان طور که پیشتر نیز پرداختیم سافت استارترها یک بخش نقشه مدار فرمان نیز دارند که در واقع وظیفه هماهنگی بین سافت استارتر و کنتاکتورها را برعهده دارد. این مدار متشکل از انواع شستی‌ها برای راه اندازی و توقف می‌باشد. در بعضی از کاربری‌های پیشرفته از پی‌ال سی‌ ها برای کنترل مدار فرمان استفاده می‌شود. هنگام خرید سافت استارتر باید به پارامترهای مختلفی توجه داشته باشد مهمترین این پارامترها توجه به برق ورودی شما می‌باشد. در ادامه بیشتر به این موضوع می‌پردازیم.

مدار قدرت و فرمان سافت استارتر سه فاز

مدار سافت استارتر تک فاز

این مدل از سافت استارترها معمولا برای موتورهای با توان کمتر و تک فاز مورد استفاده قرار می‌گیرد. به همین مدارات قدرت و فرمان این مدل از سافت استارترها به مراتب ساده‌تر می‌باشد. مدار قدرت سافت استارتر تک فاز از اجزای حفاظتی و کنترلی مانند فیوز‌ها ، انواع کلیدهای محافظتی و کنتاکتورها تشکیل شده‌اند. شاید با تغییر مدار و ساختمان سیم کشی آن اجزای آن کمی متفاوت ‌تر باشند ولی به صورت کلی ساختمان اصلی آن از این موارد که پیشتر گفته شد تشکیل شده‌اند. همان طور که پیشتر گفتیم مدار فرمان ساختاری بسیار ساده‌تری از مدار قدرت دارند.

مدار فرمان سافت استارتر تک فاز معمولا از یک کلید استارت و استاپ تشکیل شده‌اند. دستور شروع به کار و توقف فرآیند توسط این دوالمان مهم به سافت استارتر و دیگر اجزای قدرت ارسال می‌شود. در مورد سافت استارتر تک فاز باید به این موضوع اشاره داشت که از کنتاکتور بای پس در آن استفاده نمی‌شود. دلیل آن توان و دور پایین‎تر آن می‌باشد چون به همین دلیل تلفات حرارتی بسیار پایینی دارد. بیشترین دلیل برای استفاده از این مدل سافت استارتر کاهش ضربه لحظه روشن شدن پمپ یا فن می‌باشد.

مدار شماتیک سافت استارتر تک فاز

جمع بندی

اولین و مهمترین پارامتر مدار قدرت سافت استارتر سه فاز المان حفاظتی مانند فیوز‌ها ، کلیدهای حرارتی و کلیدهای مینیاتوری آن می‌باشد. بعد از عبور جریان اصلی ازعناصر محافظتی برق اصلی وارد کنتاکتورها می‌شود. در قدم بعدی برق سه فاز وارد سافت استارتر و کنتاکتور بای پس می‌شود. اجزای مدار فرمان سافت استارتر سه فاز بیشتر از سافت استارتر تک فاز می‌باشد. بنابراین راه‌اندازی و اجرای آن کمی پیچیده‌تر می‌باشد. در بعضی از موارد حتی از کنترل کننده‌های منطقی استفاده می‌شود. وجود و استفاده از کنتاکتور بای پس و دیگر تجهیزات حفاظتی در سافت استارتر سه فاز به دلیل بالا بود توان و افزایش تلفات امری ضروری و مهم است. تمامی مراحل نصب و راه‌اندازی باید توسط افراد متخصص و ماهر این حوزه انجام شود در غیر این صورت با خرابی و نیاز به تعمیر سافت استارتر روبه رو می‌شویم.