میگر یا تست مقاومتی عایق دستگاهی است که برای اندازه گیری میزان مقاومت عایق استفاده می‌شود. اندازه گیری مقاومت عایق در بسیاری از زمینه‌ها مانند کابل ها، سوئیچ ها، کلید ها، موتورهای الکتریکی، ترانسفورماتور و … استفاده می‌شود. اگر با دستگاه میگر آشنایی ندارید یا با انواع دستگاه میگر اطلاعاتی ندارید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله میگر چیست را بخوانید. در واقع تست میگر با اعمال ولتاژ DC مقدار مقاومت عایق را بر حسب MΩ مگا اهم بیان می‌کند. ولتاژ تست روی کابل یا سیم پیچ موتور یا هر تجهیز دیگر اعمال می‌شود. در صورت بروز جریان نشتی، دستگاه میگر، آن را اندازه گیری می‌کند و مقدار مقاومت عایق محاسبه می‌شود. در ادامه به معرفی انواع روش‌های تست میگر می‌پردازیم. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد آموزش تست میگر این مقاله را تا انتها بخوانید.

آموزش تست میگر در تجهیزات مختلف مانند کابل، موتور و ژنراتور

آموزش تست میگر Megger

اجرا آزمایش‌ها کار با میگر بر اساس نوع تجهیز و نوع شرایط محیطی متفاوت است و نیاز است قبل از هر آزمایشی، آموزش کار با میگر را یاد بگیرید. تست میگر را ماهانه، دو بار در سال یا سالی یک بار انجام داد. باید آزمایش مقاومت عایق یا تست میگر را با همان روش قبلی، همات مدت زمان و دقیقا همان اتصالات انجام شود. در ادامه روش‌های مختلف تست مقاومت عایق را با هم بررسی می‌کنیم و با آموزش میگر زدن، می‌توانید این آزمایش و تست را انجام دهید.

روش‌های اجرا تست میگر

تا نتایج به دست آمده را بتوان با هم مقایسه کرد. تست میگر در سه روش مختلف اجرا می‌شود که در ادامه آن را شرح می‌دهیم:

تست میگر طی یک مدت زمان مشخص 

تست مقاومت عایق در یک زمان معین و مشخص، چندین بار اندازه گیری می‌شود. اگر عایق سالم باشد، با هر بار اندازه گیری و اجرا تست میگر، میران مقاومت عایق بیشتر می‌شود. حداکثر ولتاژ قابل استفاده کاملا به نوع تمیزی و خشکی عایق بستگی دارد.

تست مقاومت لحظه‌ای و کوتاه (Short-Time or Spot-Reading Test)

این تست با اتصال دستگاه میگر به هر نقطه از عایق امکان پذیر است اما مشکل این روش این است که دما و میزان رطوبت هوا روی نتیجه تست میگر تاثیر می‌گذارد. فقط باید 60 ثانیه صبر کنید تا نتیجه تست میگر مشخص شود.

تست میگر زمان لحظه ای و کوتاه

تست میگر عایق زمان – مقاومت (Time-Resistance Method)

در این روش تست میگر، دو بار تست 60 ثانیه‌ای با فاصله زمانی 30 ثانیه اجرا می‌شود و می‌توان میزان رطوبت یا الودگی را شناسایی کرد. این روش به گونه‌ای است که دما روی آن تاثیر ندارد و فقط رطوبت یا آلودگی تاثیر گذار است. این روش بر اساس جذب است که عایق سالم و عایق آلوده با هم مقایسه می‌شوند. در منحنی الف) این عایق در طی زمان 5 الی 10 دقیقه، افزایش مقاومت پیوسته دارد و این پیوستگی مقاومت نشان‌دهنده عایق سالم است. با افزایش مقاومت، کاهش جریان را طبق فرمول R=V⁄I به همراه دارد. این عایق اثر شارژ را طولانی‌تر از زمان شارژ ظرفیت خازنی مورد نیاز، نشان می‌دهد.

در منحنی ب) کاهش مقاومت را در طول مدت زمان 5 الی 10 دقیقه مشاهده می‌شود و اثر جذب جریان نشتی در این عایق وجود دارد که مقاومت عایق کاهش پیدا کرده است. همچنین نشان‌دهنده وجود رطوبت یا آلودگی است یا عایق سالم نیست. اجرا این آژمایش با دستگاه میگر دستی، با مدت زمان 60 ثانیه بسیار آسان‌تر است اما با دستگاه میگر برقی (line-operated)، بهترین نتیجه در مدت زمان 10 دقیقه به دست می‌آید. از تقسیم مقدار در زمان 10 دقیقه بر 1 دقیقه، شاخص پلاریزاسیون به دست می‌آید.

آموزش تست میگر همراه با روش زمان مقاومت

عوامل موثر بر مقاومت عایق در نتیجه تست میگر

برای کسب اطلاعات دقیق، بهتر است داده‌ها را طی یک مدت زمان مشخصی جمع آوری کرد و کیفیت عایق به‌صورت تدریجی و در یک مدت زمان معین بررسی شود. اگر تست میگر مقدار مقاومت را بالا نشان دهد، عایق سالم است. اگر دستگاه میگر مقدار مقاومت را پایین نشان دهد، احتمال خرابی عایق یا رطوبت و کثیفی آن وجود دارد. بهتر است مقدار مقاونت عایق در تست میگر متناسب با دما مرجع 25 یا 20 در نظر گرفته شود تا نتایج مختلف را بتوان با این دما مقیسه کرد. علاوه بر رطوبت، دما و آلودگی، جریان نیز روی مقاومت عایق تاثیر می‌گذارد. جریان نهایی در واقع مجموع جریان خازنی، جریان جذبی و جریان نشتی است. در ادامه تاثیر جریان را روی نتیجه تست میگر بررسی می‌کنیم.

  • جریان خازنی یا ظرفیتی (Capacitance Charging Current): جریان خازنی ابتدا بسیار زیاد است و برای شارژ خازن جهت تست عایق مورد نیاز است. تست بعد از این‌که ولتاژ عایق به‌صورت کامل شارژ شد، کاهش پیدا می‌کند. این جریان را می‌توالن با روش زمین کردن و اتصال کوتاه، سریع تخلیع کرد و این اقدام را باید همیشه انجام شود.
  • جریان جذبی (Absorption Current): جریان جذبی در ابتدا زیاد است اما در مقایسه با جریان خازنی بسیار کمتر است. جریان جذبی پس از چند دقیقه کاهش می‌یابد . به صفر می‌رسد.
  • جریان نشتی (Conduction or Leakage Current): جریان نشتی روی کیفیت عایق تاثیر می‌°cگذارد و جریانی نقریبا پایدار و کوچک است. این جریان نشتی هم از درون عایق و هم از سطح عایق عبور می‌کند و جزء عومل تاثیر گذار بر روی تست مقاونت عایقی است. هر گونه افزایش جریان نشتی با گذر زمان نشان‌دهنده وجود یک مشکل و خرابی عایق است که باید مورد بررسی قرار بگیرد.
انواع جریان در نتیجه تست میگر

جدول تست میگر

این جدول تست میگر نشان می‌دهد که در دماهای مختلف، ضرایب متفاوتی را برای تجهیزات دوار مانند موتور و ژنراتور، کابل‌های مختلف و ترانسفورماتور در نظر می‌گیرد. این جدول بیشترین کاربرد را برای موتورهای الکتریکی دارد، زیرا دمای محیط بیشترین تاثیر را روی ظرفیت بازدهی موتور دارد. سیم پبچ های موتورها و ژنراتورها با مواد عایقی مخصوص پوشیده شده‌اند. این عایق‌ها در برابر گرما تا یک حد معین و مشخصی می‌توانند مقاومت کنند. استانداردهای NEMA و IEC دو کلاس اصلی تعریف کرده است که شامل موارد زیر است:

  • کلاس A: تحمل دما تا 105 درجه سانتی گراد
  • کلاس B: تحمل دما تا 130 درجه سانتی گراد

کلاس‌های بالاتر مانند F و H نیز وجود دارد که در این جدول فقط به کلاس‌های A و B اشاره دارد. هر چه کلاس بالاتر برود، موتور می‌تواند در دماهای بالاتر نیز سالم کار می‌کند. نتیجه تست میگر نیز سالم بودن عایق موتور را نشان خواهد داد.

جدول تست میگر